De Europese Commissie oordeelt: passagiers hebben het recht om te mogen kiezen tussen geldteruggave of een voucher

De Commissie van de Europese Unie heeft zich uitgelaten over de corona vouchers. Op woensdag 13 mei 2020 werd bepaald dat er juridische maatregelen kunnen worden genomen tegen luchtvaartmaatschappijen. Deze maatregelen gelden alleen voor diegene zich niet houden aan de betalingsverplichting in de vorm van geldteruggave voor hun passagiers indien zij slechts een voucher aanbieden. De Commissie stelde dat de passagiers van een luchtvaartmaatschappij altijd het recht hebben om te mogen kiezen tussen geldteruggave of een voucher. Het alleen aanbieden van een voucher door de luchtvaartmaatschappij is verboden en is in strijd met Europese regel- en wetgeving.

Vouchers of geldteruggave vakantiereis

De consument heeft dus altijd het recht om te kunnen kiezen tussen geldteruggave of een voucher. De Commissie gaf aan dat vouchers die worden aangeboden aantrekkelijker kunnen worden gemaakt voor passagiers. De luchtvaartmaatschappijen willen dat passagiers hier vaker voor kiezen. De Commissie kwam daarom met meerdere adviezen.

Een voorstel van de Commissie was om een voucher meer waarde toe te kennen dan de waarde van de oorspronkelijke vlucht. Ook het verlengen van de geldigheidsduur van een voucher (minimaal 1 jaar geldig) zou ervoor kunnen zorgen dat een voucher een beter alternatief is voor passagiers, aldus de Commissie. Als na 1 jaar de voucher niet is gebruikt, moet het bedrag na uiterlijk 1 jaar weer terugbetaald kunnen worden. Daarnaast moeten de zorgen van passagiers – dat zij bij de acceptatie van een voucher hun geld mis zullen lopen door een faillissement van de luchtvaartmaatschappij – worden weggenomen. De Commissie stelde daarom voor dat de staat van de luchtvaartmaatschappij garant kan staan voor de vouchers.

Tot slot werd aangehaald dat vouchers ervoor moeten zorgen dat passagiers dezelfde reis in dezelfde setting kunnen maken en moeten de vouchers ook zijn over te dragen op andere passagiers.

De bovengenoemde aanpassingen kunnen ervoor zorgen dat passagiers eerder voor een voucher kiezen dan voor geldteruggave. Dat is belangrijk voor luchtvaartmaatschappijen die het zwaar hebben; door de coronacrisis zijn zij financieel gezien hard getroffen. Daardoor kunnen zij het zich momenteel niet veroorloven om alle passagiers (tegelijk) geldteruggave te geven. Een voucher verstrekken is voor de luchtvaartmaatschappijen financieel gezien beter haalbaar.

Overtreding van het recht om te kiezen door lidstaten

Momenteel houden 12 lidstaten van de EU met hun huidige voucher beleid zich niet aan Europese regel- en wetgeving. Deze landen staan toe dat de passagier van een luchtvaartmaatschappij slechts een corona voucher krijgt aangeboden. De passagier wordt dus niet de keuze geboden tussen de voucher of geldteruggave. Ook Nederland gedoogt deze aanpak van de luchtvaartmaatschappijen.

De Commissie heeft aangegeven dat deze landen een brief van de Commissie zullen ontvangen als tik op de vingers. De Commissie gaf daarnaast aan juridische stappen te zullen ondernemen tegen deze landen als zij de waarschuwende brief en de uitspraak van de Commissie naast zich neerleggen. Een van de juridische procedures die de Commissie kan starten is een inbreukprocedure.

De uitlatingen van de Commissie vallen voor deze landen dus tegen. Deze landen verzochten namelijk eerder om versoepeling van de betalingsverplichtingen van luchtvaartmaatschappijen aan de passagiers. Daarbij vroegen zij toestemming om te gedogen dat luchtvaartmaatschappijen slechts vouchers aanboden. Het verzoek aan de Commissie om versoepeling van de betalingsverplichtingen heeft zijn vruchten dus niet afgeworpen. Luchtvaartmaatschappijen verzetten zich tegen de huidige uitlatingen van de Commissie, dat lieten zij gezamenlijk via de Transport Association for Europe weten. Mogelijk zal de Commissie zich opnieuw over het vraagstuk buigen. Binnen Europa is er onderling namelijk veel onenigheid over de corona voucher.

KLM past het voucherbeleid aan na uitlatingen Commissie

Inmiddels heeft de KLM haar voucher beleid aangepast. Voorheen besloot de KLM dat zij haar passagiers slechts een voucher zou aanbieden. Dit omdat dit werd gedoogd door de Nederlandse autoriteiten, ondanks het feit dat passagiers volgens de Europese regel- en wetgeving recht hebben op geldteruggave.

Na de uitlatingen in Brussel heeft het kabinet en daarmee ook de KLM de koers (noodgedwongen) gewijzigd. De vouchers die de luchtvaartmaatschappij heeft verstrekt of die nog worden verstrekt, zullen qua waarde met 15 procent worden verhoogd. Vanaf 14 mei 2020 hebben passagiers daardoor weer de keuzemogelijkheid tussen geldteruggave of een voucher. Met de verhoging van 15 procent hoopt KLM dat de voucher voor de passagiers aantrekkelijker wordt. Voor KLM (en vele andere Europese luchtvaartmaatschappijen) zal het tot financiële problemen leiden als alle passagiers (tegelijk) om geldteruggave vragen. Het aanbieden van vouchers en acceptatie daarvan door de passagiers is een goede uitkomst voor luchtvaartmaatschappijen die het financieel al zwaar hadden door de coronacrisis.

De verhoging van de waarde van de voucher was een van de voorstellen van de Commissie om van de voucher een beter en vrijwillig alternatief te maken. KLM heeft hier dus gehoor aan gegeven. Echter, KLM geeft wel aan dat klanten die de voucher hebben en na 1 jaar toch besluiten dat zij geldteruggave willen, het geld niet met die extra 15 procent krijgen uitbetaald.