Turbulentie tijdens het vliegen

Je hebt het vast wel een meegemaakt dat tijdens je vliegreis het vliegtuig ineens hevig ging schudden. In de meeste gevallen is er eigenlijk weinig aan de hand en vaak wordt turbulentie van tevoren aangekondigd. Turbulentie kan daarentegen wel heel spannend zijn voor passagiers omdat een gemiddelde vliegreis zich op ongeveer 10 kilometer hoogte bevindt. Ondanks dat turbulentie als spannend of eng ervaren kan worden is turbulentie wel onvermijdelijk tijdens het vliegen. Er zijn zelfs theorieën dat dit fenomeen in de toekomst steeds vaker gaat voor komen. Waar dit aan ligt? Dat lees je hieronder. 

Wat is turbulentie?

De oorzaken van turbulentie zijn natuurlijk de weersomstandigheden dus ‘moeder natuur’. Er zijn verschillende soorten turbulentie omdat er ook verschillende weersomstandigheden zijn. Je kunt denken aan wind, zogenaamde jetstreams en stijgende lucht. Daarnaast kunnen ook bergen zorgen voor verraderlijke omstandigheden. Vliegtuigen vliegen gemiddeld op 10 kilometer hoogte en dit maakt de kans op turbulentie kleiner. Vroeger toen vliegtuigen nog geen drukcabine hadden werd er in de onderste gebieden van de atmosfeer gevlogen. Hedendaags is dit niet meer het geval en is turbulentie over het algemeen afgenomen. 

Turbulentie luchtstromen 

Verticale luchtstromen van laag naar hoog kunnen zorgen voor een onstabiele vlucht. Dit gebeurt als de zon de lucht gaat verwarmen want warme lucht stijgt op. Als de lucht gaat stijgen dan neemt de temperatuur langzaam af en ontstaan er vochtdeeltjes. Deze vochtdeeltjes worden uiteindelijk wolken en wolken kunnen zorgen voor een onstabiele vlucht. Alleen als de lucht droog is ontstaan er geen wolken maar de luchtstroom is er wel. Dit maakt het vaak lastig voor de piloot om de passagiers vroegtijdig te waarschuwen. 

Turbulentie bij windvlagen

Windvlagen tijdens het vliegen zijn een welbekend fenomeen. Zoals een boot tijdens onstuimige lucht ruig over zee vaart, vliegt een vliegtuig onstabiel door de lucht. Gelukkig wordt dit wel geminimaliseerd door een hoogte aan te houden waar windvlagen minder voorkomen. Op lage hoogtes is dit helaas onvermijdelijk. 

Turbulentie in bergachtig gebied 

Bij het vliegen door bergachtig gebied kan er ook turbulentie ontstaan. Windvlagen kunnen er namelijk voor zorgen dat de lucht omhoog wordt geduwd. Door deze harde windvlagen ontstaat er een soort golfbeweging die op grote hoogte merkbaar is. Er wordt dan gesproken van een ‘mountain wave’. Het is natuurlijk afhankelijk van de windsnelheid en de hoogte van de bergen hoe krachtig dit fenomeen is. 

Turbulentie bij jetstreams ofwel straalstroom

Bij een jetstream (straalstroom) is er sprake van een zeer sterke wind op grote hoogte. De snelheid kan oplopen tot wel 300 km/uur (windkracht 12: orkaansterkte). Een jetstream wordt vanzelfsprekend ook zoveel mogelijk vermeden maar het kan ook uitkomst bieden. Een vliegtuig die de wind in de rug heeft kan haar reis tot wel 2 uur inkorten. Wat alleen lastig is is dat een jetstream soms bochten kent en dat kan weer turbulentie met zich meebrengen. 

Turbulentie door klimaatverandering

Verschillende onderzoeken tonen aan dat door klimaatverandering de wind op grote hoogte gaat toenemen, wat tot meer en hevigere turbulentie kan leiden. De opwarming van de aarde zorgt er namelijk voor dat de troposfeer op 10 kilometer hoogte warmer wordt en de lage stratosfeer afkoelt. Dit verschil kan leiden tot sterke jetstreams en dus meer turbulentie. Daarnaast kunnen de vluchtduur en brandstofkosten toenemen omdat er vaker moeten worden uitgeweken. 

Wat kan ik doen tegen turbulentie?

Turbulentie kan in eerste instantie weinig kwaad maar soms zie je op het nieuws dat er gewonden zijn gevallen door hevige turbulentie. Vaak zijn rondvliegende spullen de oorzaak van de verwondingen. Het is daarom belangrijk dat je altijd je (bagage)spullen goed opbergt zoals het cabinepersoneel aangeeft. Dit betekent dus de koffer in het bagagevak en eventueel je handbagage onder de stoel. Mocht je iets nodig hebben uit je bagage dan is het verstandig om je tas of koffer vervolgens weer dicht te maken. Tenslotte is het ook niet onbelangrijk om je stoelriem vast te klikken. Turbulentie wordt niet altijd aangekondigd en kan dus plotseling optreden. 

Turbulentie is in veel gevallen onvermijdelijk maar ook ongevaarlijk. Mocht er sprake zijn van turbulentie weet dan dat het vliegtuig tegen een stootje kan en dat het personeel hierop is getraind. Probeer vooral rustig te blijven want turbulentie is vaak van korte duur.